Wielki Post w tradycji chrześcijańskiej jest szczególnym czasem przygotowania do najważniejszych w roku świąt. Posypanie głów popiołem w Środę Popielcową jest wyraźnym znakiem rozpoczęcia okresu zadumy nad kruchością życia, pokuty i modlitwy. Katolik powinien w tym czasie szczególnie skupić się na swojej wierze i życiu duchowym, co ma uświadomić mu nieuchronność śmierci, także modlitwą, postem i jałmużną odpokutować za grzechy.
W czasie Wielkiego Postu w kościołach odprawiane są specjalne nabożeństwa: w piątki Droga Krzyżowa, a w niedzielę Gorzkie Żale. Przez cały ten okres nie śpiewa się podczas mszy św. „Alleluja”.
Wielki Post kończy się uroczystą Wigilią Paschalną w Wielką Sobotę.
Dlaczego Wielki Post trwa 40 dni? To pamiątka czterdziestodniowego postu Jezusa na pustyni. Czterdzieści lat wędrowali też Izraelici po ucieczce z Egiptu, zanim dotarli do ziemi obiecanej. W pierwszych wiekach chrześcijaństwa Wielki Post obejmował tylko Wielki Piątek i Wielką Sobotę. Z czasem się wydłużał aż na początku IV w. ustalono ostatecznie 40 dniowy okres pokuty.